انواع فرش

انواع فرش از نظر جنس پرز
1ـ فرشهای تمام پشم:
جنس پرز اين گونه فرشها پشمی بوده و رجشمار آنها معمولاً كمتر از 40 مي‌باشند. چنانچه جنس چله و پود زير آنها نيز همچون كه در بين عشاير و كوچ‌نشينها و تركمنها متداول است از پشم انتخاب شود به آنها فرش تمام پشم مي‌گويند.

2ـ فرش كرك:
جنس پرز اين نوع فرشها از الياف ظريف و بلند پشمی تهيه شده است و جنس چله آنها پنبه يا ابريشم مي‌باشد و اغلب در رجشمارهای بين 40 تا 50 بافته مي‌شوند.

3ـ فرش ابريشمي:
پرز اينگونه فرشها تماماً از جنس ابريشم بوده و چنانچه چله آنها نيز ابريشم باشد اصطلاحاً به آنها تمام ابريشم مي‌گويند و اغلب در رجشمار 50 به بالا بافته مي‌شوند.

4ـ فرش كف ابريشم (بوم ابريشم):
فقط پرزهای زمينه اين نوع فرشها از جنس ابريشم بوده و بقيه پرزها اغلب از جنس كرك انتخاب مي‌شوند و چون پرزهای ابريشمی برعكس پرزهای پشمی به راحتی مي‌خوابند و از ارتفاع خود كم مي‌كنند اجزا طرح و نقوش كه از جنس كرك مي‌باشند حالت برجسته گرفته و فرش را به حالت گل برجسته در مي‌آورند.

5ـ فرش گل ابريشم:
اين نوع فرشها برعكس كف ابريشم مي‌باشند يعنی جنس پرزهای زمينه كرك نقوش و اجزا طرح بعضا با ابريشم بافته مي‌شوند. وجود ابريشم به کار رفته در گلها و نقوش باعث جلوه بيشتر طرح می شود.

6ـ فرش گرده ابريشم:
بافت اين نوع فرشها كه در نايين، اردستان و اصفهان بيشتر متداول مي‌باشد به اين صورت است كه جنس پرزهای خطوط اطراف نقوش و طرحها را كه اصطلاحاً به آنها گرده مي‌گويند از ابريشم انتخاب مي‌نمايند. ضمناً به منظور افزايش جلوه و زيبايی در اين نوع فرشها اكثراً گرده‌ها را با ابريشم سفيد مي‌بافند.

7ـ فرش صوف:
در زمينه اين نوع فرشها به جای گره صرفاً از پود زير و رو استفاده مي‌شود. گاهی جنس پود رو از فلزات گرانبها مانند طلا يا نقره انتخاب مي‌نمايند. از اين رو نقوشی كه بافته شده‌اند حالت برجسته پيدا می کند

 

---

 انواع فرش از نظر اندازه

تذكر: با توجه به دستبافت بودن اينگونه فرشها احتمال چند سانتيمتر اختلاف را بايستی در اندازه آنها درنظر گرفت.

1ـ قالي:
به فرشهايی گفته مي‌شود كه مساحت آنها 6 مترمربع و يا از آن بيشتر باشند كه معمولاً در ابعاد 3×2، 5/3×5/2، 4×3، 5×5/3، 6×4، 7×5، 10×6 متر و ... باشند.

2ـ كلگي:
ابعاد اين گونه فرشها معمولاًً 3×5/1، 3×70/1، 5/3×2 متر مي‌باشد. بافت كلگی بيشتر در قديم و در ميان چادرنشينان و روستاييان معمول بوده است.

3ـ كناره:
از اين نوع فرشها در قديم برای پوشاندن فضاهای خالی كناره فرش تا ديوار استفاده مي‌شده است وليكن امروزه با آن معمولاً راهروها و راه‌پله‌ها را مفروش مي‌نمايند و پهنای آنها عموماً از 70 تا 110 سانتيمتر و طول آنها 5/2 الی 8 متر است.

4ـ قاليچه:
قاليچه‌ها فرشهای كوچكی هستند كه عموماً در ابعاد 20/2×40/1 متر بافته مي‌شوند.
5ـ پرده‌اي
اندازه فرشهای پرده ای معمولا 5/2 * 5/1 متر می باشد. اين نوع فرش در مدخل اتاق يا سالنها نصب می گردد.

6ـ ذرع و نيم:
اين نوع فرشها عموماً در ابعاد 156×104 سانتيمتر تهيه مي‌شوند بافت اين نوع فرشها بيشتر در مناطق فارسی باف رايج است لذا با توجه به اندازه ذرع فارسی كه 104 سانتيمتر است و اضافه كردن نيم ذرع به آن (156=52+104) طول اين نوع فرشها 156 سانتيمتر مي‌گردد.

7ـ ذرع و چارك:
ابعاد اين نوع فرشها عموماً 130×80 سانتيمتر مي‌باشند و بافت آنها نيز بيشتر در مناطق فارسي‌باف رايج است.

8ـ پشتي:
به فرشهايی گفته مي‌شود كه عرض آنها از 50 تا 80 سانتيمتر و طول آنها از 80 تا 120 سانتيمتر مي‌باشد و متداولترين اندازه پشتی 90×60 و يا 120×60 سانتيمتر مي‌باشد. در نواحی گرگان و بجنورد به نوعی از پشتيها كه پشت آنها گليم‌بافی شده است و مانند يك كيسه دردار تهيه‌شده‌اند قارچين مي‌گويند.

9ـ پادري:
به اندازه پاگرد در ورودی كه معمولاً 70×50 است بافته مي‌شوند.